Επικαιροποίηση Νόμου Κατσέλη

………….ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ  ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ……………….

ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΤΣΕΛΗ (Όλα σε απλές φωτοτυπίες)…………………

Στις 14-8-2015 τροποποιήθηκε ο νόμος «Κατσέλη» (Ν.3869/2010).

Οι κυριότερες μεταβολές, βάσει των οποίων θα πρέπει να προχωρήσουμε σε ενέργειες, ανάλογα με τις επιλογές μας, είναι οι ακόλουθες :

Α) Για όσους οφειλέτες ή εγγυητές δεν έχουν ακόμη καταθέσει αίτηση :

Εκτός από τις βεβαιώσεις οφειλής από τις Τράπεζες, όσοι δεν έχουν ακόμη καταθέσει αίτηση θα πρέπει να ζητήσουν βεβαίωση οφειλών και από την Εφορία, τους Δήμους (ή και Περιφέρειες) –για τις ήδη βεβαιωμένες οφειλές από τέλη και για οφειλές από εισφορές σε χρήμα λόγω ρυμοτομίας-, καθώς και από τα Ασφαλιστικά Ταμεία, εφόσον οφείλεται οποιοδήποτε ποσό προς αυτούς τους οργανισμούς και η οφειλή έχει βεβαιωθεί και προϋπάρχει για τουλάχιστον ένα χρόνο από την κατάθεση της αίτησης.

Δεν έχει σημασία αν υπάρχει ενεργή ή καταπεσούσα ρύθμιση αυτών των χρεών.

Από τη στιγμή που θα κατατεθεί η αίτηση του νόμου Κατσέλη, «πέφτει» η τυχόν ενεργή ρύθμιση αυτών των χρεών, οπότε δεν απαιτείται η καταβολή της ρυθμισμένης δόσης.

Αυτές οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν 10 ημέρες προθεσμία να παραδώσουν τις βεβαιώσεις οφειλής, αλλιώς τους επιβάλλεται πρόστιμο από τον Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κατόπιν καταγγελίας του οφειλέτη.

Αν ο οφειλέτης, που θέλει να καταθέσει αίτηση νόμου «Κατσέλη» και έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά αυτών των οφειλών (δημοσίου, ΟΤΑ και Ασφ.Ταμεία), θα πρέπει προηγουμένως να παραιτηθεί από τα ένδικα μέσα προκειμένου να του χορηγήσουν βεβαίωση οφειλής.

Αν δεν υπάρχουν άλλα χρέη του οφειλέτη προς Τράπεζες, αυτός δεν μπορεί να υποβάλλει αίτηση νόμου «Κατσέλη» μόνο για τις οφειλές του προς το δημόσιο, ΟΤΑ και Ασφ. Ταμεία.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Β) Για όσους οφειλέτες (ή και εγγυητές) έχουν ήδη καταθέσει στο δικαστήριο αίτηση νόμου Κατσέλη :

α) Ο τροποποιημένος νόμος ζητά να κάνει δικαστικές ενέργειες ο οφειλέτης (ή οι τράπεζες) μέσα σε 4 μήνες από την έκδοση του νόμου (14-8-2015), στην περίπτωση που η κανονική του δίκη έχει οριστεί μετά από 3 χρόνια, ώστε η αίτησή του να δικαστεί πολύ σύντομα.

Αν δεν το πράξουν ο οφειλέτης ή οι τράπεζες, τότε θα το κάνει το δικαστήριο μόνο του, χωρίς να υποστεί οποιαδήποτε συνέπεια ο οφειλέτης.

Τον οφειλέτη τον συμφέρει να μην αναλάβει αυτή τη διαδικασία (επαναπροσδιορισμού δικασίμου) γιατί θα επωμιστεί πρόσθετα έξοδα.

ΠΡΟΣΟΧΗ : Αν έχετε αλλάξει τόπο κατοικίας ή διαμονής χωρίς να το έχετε δηλώσει στις τράπεζες ή στο δικαστήριο, νάχετε υπόψη ότι μπορεί να αλλάξει η δικάσιμος με ενέργειες των τραπεζών ή με ενέργειες του δικαστηρίου.

Η αλλαγή αυτή θα γνωστοποιηθεί στην παλιά σας διεύθυνση και κινδυνεύετε να μην πληροφορηθείτε τη νέα δικάσιμο.

Όμως, μπορείτε να την πληροφορηθείτε από το δικαστήριο, που υποχρεούται να αναρτά πίνακα ανακοινώσεων των νέων δικασίμων κάθε μήνα.

β) Όσοι οφειλέτες έχουν ήδη καταθέσει αίτηση στο δικαστήριο δεν μπορούν να ζητήσουν τη ρύθμιση των χρεών που πιθανόν να έχουν προς το Δημόισο, ΟΤΑ και Ασφαλιστικά Ταμεία.

Αν υπάρχουν τέτοια χρέη, και επιθυμούν οι οφειλέτες να συμπεριληφθούν και αυτές οι οφειλές στη δικαστική ρύθμιση, τότε θα πρέπει να παραιτηθούν από την παλιά τους αίτηση και να καταθέσουν νέα αίτηση στο δικαστήριο, δηλαδή η διαδικασία θα γίνει από την αρχή.

Τυχόν κατάθεση νέας αίτησης συνίσταται να γίνει μόνον από εκείνους τους οφειλέτες που έχουν μεγάλα χρέη προς τους παραπάνω οργανισμούς.

Αν οι οφειλέτες έχουν λάβει προσωρινή διαταγή από το δικαστήριο και έχει οριστεί υπέρ τους μηδενική ή ελάχιστη μηνιαία δόση προς το Δημόσιο κλπ, δεν τους συμφέρει να καταθέσουν νέα αίτηση, ιδίως αν οφείλουν μικροποσά προς Δημόσιο κλπ, γιατί από τη στιγμή που θα καταθέσουν νέα αίτηση στο δικαστήριο θα πρέπει να δίνουν το 10% των οφειλών τους προς τις τράπεζες, δόση που στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να μεγαλώσει με τη νεώτερη προσωρινή διαταγή του δικαστή (πιθανότατο για τους κατοίκους της περιφέρειας Ειρηνοδικείου Αθηνών) 

γ) Ζητείται από το νόμο να προσκομιστούν στο δικαστήριο από τον οφειλέτη (ή και τον εγγυητή), εντός έξι (6) μηνών από τις 14-8-2015 (δηλαδή μέχρι 24-2-2016), πρόσθετα σύγχρονα έγγραφα στοιχεία (επικαιροποιημένα) για όσους έχουν ήδη καταθέσει αίτηση (είτε ο οφειλέτης έχει είτε δεν έχει λάβει προσωρινή διαταγή).

Αυτό είναι απαραίτητο να γίνει από όλους, εφόσον η κανονική δίκη τους (όχι το ραντεβού με τον δικαστή για προσωρινή διαταγή) δεν είναι προγραμματισμένη για να γίνει μέσα στο επόμενο εξάμηνο, δηλαδή μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου 2016.

Αν παραληφθεί από τον οφειλέτη αυτή η υποχρέωση, θεωρείται ότι έχει κάνει ψευδή υπεύθυνη δήλωση προς το δικαστήριο και υφίσταται τις συνέπειες του νόμου.

Όμως, τα στοιχεία αυτά πρέπει να συγκεντρώσουν και εκείνοι που πρόκειται να γίνει η κανονική τους δίκη μέσα στους επόμενους 6 μήνες, απλά δεν θα τα κατατεθούν οποτεδήποτε μέσα στην εξάμηνη προθεσμία, αλλά θα πρέπει να είναι έτοιμα λίγες ημέρες πριν την κανονική δίκη.

Τέτοια έγγραφα στοιχεία είναι τα ακόλουθα :

• Νέες βεβαιώσεις οφειλής από τις Τράπεζες

• Βεβαιώσεις σπουδών τέκνων, κάρτες ανεργίας των μελών της οικογένειας, διοικητικές αποφάσεις συνταξιοδότησης του οφειλέτη ή του/της συζύγου, μεταβιβάσεις ή αγορές ή δηλώσεις ακινησίας ΙΧ του οφειλέτη και του/της συζύγου του, τυχόν αποδείξεις καταβολής διδάκτρων των παιδιών ή μίσθωσης ακινήτου για την κατοικία τέκνων που φοιτούν σε άλλη πόλη, τυχόν έγγραφο πρόσληψης σε νέα εργασία μετά από περίοδο ανεργίας, εφόσον οι μεταβολές αυτές επήλθαν μετά την κατάθεση της αίτησης στο δικαστήριο (και για όσο χρόνο συνεχίζουν να υφίστανται ως κατάσταση)

• Πιστοποιητικά μεταβολής οικογενειακής κατάστασης (νέο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή ληξιαρχικές πράξεις γάμου ή γέννησης τέκνου ή διαζευκτήρια ή θανάτου συζύγου ή αγωγές διαζυγίου ή αποφάσεις διατροφής ή ποινικές αποφάσεις για μη καταβολή διατροφής ή αποδείξεις είσπραξης διατροφής) εφόσον υπήρξε τέτοια μεταβολή που δεν πιστοποιείται από παρόμοια έγγραφα που είχαν κατατεθεί μαζί με την αίτηση  

• Ιατρικές γνωματεύσεις για ασθένειες του οφειλέτη ή όποιου μέλους της οικογένειας του ασθένησε σοβαρά ή ασθενεί μόνιμα, εφόσον η ασθένεια αυτή δεν υπήρχε κατά την κατάθεση της αίτησης ή υπήρχε αλλά χειροτέρευσε

• Αποδείξεις είσπραξης από τον οφειλέτη έκτακτων χρηματικών ποσών (από αποζημιώσεις πχ από τροχαίο, ή από νέες εκμισθώσεις ακινήτων της ιδιοκτησίας του κλπ), νέα μισθωτήρια ή μισθωτήρια ή αποδείξεις με μείωση εισοδημάτων από μισθώματα

• Νέα πρόσφατα εκκαθαριστικά αποδοχών ή σύνταξης του οφειλέτη και του ή της συζύγου του

• Συμβόλαια για τυχόν επελθούσες μεταβολές στην ακίνητη περιουσία του οφειλέτη μετά την υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο (τυχόν αγορές, ή δωρεές ή μεταβιβάσεις ακινήτου λόγω πώλησης ή γονικής παροχής ή διοικητικές πράξεις απαλλοτρίωσης ακινήτου)

• Οι φορολογικές δηλώσεις (έντυπο Ε-1) του οφειλέτη, τα ετήσια εκκαθαριστικά εισοδήματος, τα έντυπα Ε-9 και έντυπα οφειλών ΕΝΦΙΑ, όλων των ετών που έχουν μεσολαβήσει από τότε που κατατέθηκε στο δικαστήριο η αίτηση νόμου Κατσέλη. Απαιτούνται και τα έντυπα Ε-9 και ΕΝΦΙΑ ΚΑΙ της συζύγου του οφειλέτη. Αν ο/η σύζυγος είναι έμπορος, τότε χρειάζονται και τα έντυπα Ε-3 της φορολογικής του δήλωσης.

• Τυχόν καταγγελίες των δανείων του οφειλέτη από τις τράπεζες ή Δικαστικές αποφάσεις ή Διαταγές Πληρωμής σε βάρος τους από Τράπεζες ή δικαστικές αποφάσεις εγγραφής προσημείωσης υποθήκης στα ακίνητά τους, γενικά όποιο έγγραφο των Τραπεζών ή των Δικαστηρίων έχει εκδοθεί σε βάρος τους από τότε που κατέθεσαν την αίτηση μέχρι το χρόνο προσκόμισης στο Δικαστήριο των νέων αυτών εγγράφων

• Πιστοποιητικό Βαρών του ή των ακινήτων του οφειλέτη (από αυτό αποδεικνύεται αν το ακίνητο βαρύνεται με υποθήκη ή προσημείωση), το οποίο χορηγεί το Υποθηκοφυλάκειο (ή το Κτηματολογικό Γραφείο) της περιοχής που ανήκει το ή τα ακίνητα, είτε ο οφειλέτης έχει κυριότητα σε όλο το ακίνητο είτε συγκυριότητα ή μόνον εμπράγματο δικαίωμα (ψιλή κυριότητα ή επικαρπία), εφόσον αυτό το πιστοποιητικό δεν είχε κατατεθεί με την αίτηση

Αν ο οφειλέτης έχει πολλά ακίνητα σε διαφορετικά υποθηκοφυλάκεια-κτηματολογικά γραφεία (πχ Αθήνα και Θεσσαλονίκη ή σε άλλη επαρχιακή πόλη) θα παραγγείλει τα πιστοποιητικά βαρών σε όλα τα αρμόδια υποθηκοφυλάκεια ή τα κτηματολογικά γραφεία.

Ο οφειλέτης δεν χρειάζεται να πάει στην επαρχία ή στην μακρινή περιοχή που βρίσκεται πιθανόν το υποθηκοφυλάκειο ή το Κτηματολόγιο. Κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης με τις υπηρεσίες αυτές μπορεί να παραγγείλει το πιστοποιητικό, να πληρώσει μέσω τραπέζης και να του το ταχυδρομήσουν.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Γ) Προβλέπεται από το νόμο αρχικά προσωρινή αναστολή 18 μηνών και στη συνέχεια οριστική απαλλαγή χρεών για τους οφειλέτες (ή και εγγυητές) που χρωστούν συνολικά σε Τράπεζες (όχι σε Δημόσιο κλπ) ποσό μέχρι 20.000 ευρώ (κεφάλαιο + τόκοι + προσαυξήσεις + δικαστικά έξοδα) και συγκεντρώνουν τις ακόλουθες προϋποθέσεις :

·         Δεν έχουν ακίνητη περιουσία

·         Δεν έχουν μεταβιβάσει ακίνητο την τελευταία τριετία

·         Έχουν μηδενικό εισόδημα για τουλάχιστον 1 χρόνο

·         Δεν έχουν δώσει εξασφάλιση στις τράπεζες (προσημείωση υποθήκης σε ακίνητο τρίτου, εγγύηση τρίτου κλπ)

·         Έχουν καταθέσεις ή χρηματική περιουσία κάτω των 1.000 ευρώ

·         Είναι «συνεργάσιμοι» με τις τράπεζες

ΠΡΟΣΟΧΗ : Αν χαθεί η υπόθεση αυτή, ο οφειλέτης που κηρύχθηκε έκπτωτος της απαλλαγής ή δεν κέρδισε αυτήν την αίτηση για διευθέτηση των μικροοφειλών δεν έχει δικαίωμα να ξανακάνει αίτηση νόμου Κατσέλη πριν περάσει 1 χρόνος

Ευαγγελία Χαραλάμπους

Δικηγόρος Αθηνών

Μέλος του ΕΠΑΜ

Μέλος του Συνδυασμού Δ.Σ.Α

ΜΕΤΩΠΟ  ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗΣ  ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

Νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας

ΚΩΔΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ή αλλιώς

το πολυεργαλείο των κατοχικών δυνάμεων («δανειστών»)

για την εξαφάνιση

δικαιωμάτων και περιουσιών

v   

Ο νόμος αυτός βάζει τους γενικούς κανόνες για τη διεξαγωγή των πολιτικών δικών, ορίζοντας το ποιός, πότε, που και πως θα ασκήσει τα δικαιώματά του, προσωπικά και περιουσιακά.

Με την τελευταία τροποποίηση (Ν. 4335/3-7-2014) ο νομοθέτης φέρνει σημαντικές αλλαγές στο νόμο αυτό. Η «δικαιολογία» για τη θέσπισή του είναι η γρήγορη απονομή δικαιοσύνης. Ευθέως όμως, μέσω της δυνατότητας άμεσης έκδοσης αποφάσεων αναγνώρισης του χρέους, της συντόμευσης των κατασχέσεων και πλειστηριασμών,  βοηθά τις τράπεζες να αρπάξουν τα χρήματα και τα ακίνητα των πολιτών, εκμηδενίζοντας το ιδιωτικό αλλά και το δημόσιο συμφέρον. Πλαγίως, προβλέπει παρόμοιες διατάξεις ώστε και το δημόσιο να μπορεί τάχιστα να κατασχέτει και εκποιεί περιουσίες ιδιωτών, οι οποίες πρώτα θα περιέλθουν στο ΤΑΙΠΕΔ και στη συνέχεια στον Ε.Μ.S. (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας).  

Το νομοθέτημα αυτό παραβιάζει κατάφωρα τις διεθνείς, ευρωπαϊκές συνθήκες προάσπισης των δικαιωμάτων και της περιουσίας των πολιτών, και το Σύνταγμα.

Αναλυτικά:

1. Υποβαθμίζει τον ρόλο του δικαστή, αφού το αρχαίο απόφθεγμα του Φωκυλίδη «μη δικάσεις καμμία δίκη αν δεν ακούσεις και τις δύο πλευρές» πετιέται στον κάλαθο των αχρήστων.   Οι δίκες θα είναι «βουβές», δεν θα γίνεται ακρόαση του πολίτη, των μαρτύρων και των δικηγόρων στις δίκες. Έτσι ο δικαστής καταντά ένας ακόμη γραφειοκράτης, που διεκπεραιώνει τα έγγραφα που καταθέτουν οι αντίθετες πλευρές, χωρίς να μπορεί να «ζυγίσει» το δίκιο τους (ενδεικτικά : άρθ. 237 επ., 393 κ.ά.).   

2. Μειώνει τον ρόλο του μεμονωμένου δικηγόρου ως υπερασπιστή των δικαιωμάτων του αδύναμου πελάτη του, βάζοντας ασφυκτικές προθεσμίες και διαδικασίες που μόνο μεγάλα δικηγορικά γραφεία μπορούν να ανταπεξέλθουν, δηλαδή κυρίως τα νομικά τμήματα των τραπεζών και οι συνεργάτες τους (ενδεικτικά : άρθ. 147, 214, 237, 422, 691 κ.ά.).

3. Δίνει δικαιώματα νομικής επίθεσης κατά του πολίτη όλο το χρόνο, χωρίς διακοπή, ούτε καν τον Αύγουστο, που ήταν ο μήνας «εκεχειρίας» στα δικαστήρια. Δηλαδή πάει ο πολίτης διακοπές στο χωριό και όταν επιστρέψει καταλαβαίνει πως έχει δρομολογηθεί ανεπιστρεπτί ο πλειστηριασμός του σπιτιού του (ενδεικτικά : άρθ. 147, 1011 κ.ά.). 

4. Ούτε ιδιόγραφη διαθήκη δεν μπορεί πια να συντάξει ο πολίτης, στο σπίτι του και κατά τα γούστα του. Πριν από τη δημοσίευση της διαθήκης από το δικαστήριο ελέγχεται ο γραφικός χαρακτήρας του θανόντος, με πραγματογνώμονα και υποχρεωτικό κάλεσμα του «Δημοσίου», δηλαδή της εφορίας. Πολλά έξοδα για τον κληρονόμο (άρθ. 808).

5. Ο κανόνας «πέραν κάθε αμφιβολίας» παύει να ισχύει. Οποιοσδήποτε μάρτυρας μπορεί να «αποδεικνύει» ότι θέλει σε διαφορές κάτω από 30.000 €, εκτός αν υπάρχει αποδεικτικό έγγραφο. Οποιοδήποτε «μπακαλόχαρτο» ή ατελές έγγραφο μπορεί να αποδεικνύει ό,τι ισχυρίζεται κάποιος στη δίκη. Πάνε περίπατο οι κανόνες ασφαλείας που ίσχυαν για το ποιά έγγραφα μπορούσαν να αποδείξουν αναμφισβήτητα κάποια πράγματα (ενδεικτικά : άρθ. 393, 340 κ.ά.).

6. Επειδή δεν θα εξετάζονται μάρτυρες, επιτρέπονται 8 συνολικά ένορκες βεβαιώσεις μαρτύρων για κάθε διάδικο μέρος. Κατά τη λήψη των ενόρκων βεβαιώσεων επιτρέπονται ενστάσεις και αιτήσεις εξαίρεσης. Δηλαδή το πεδίο των δικαστικών μαχών μεταφέρεται στα Ειρηνοδικεία ή στα συμβολαιογραφεία, που συνήθως διεκπεραιώνουν τις ένορκες βεβαιώσεις. Έτσι, το κόστος θα είναι απαγορευτικό για τους οικονομικά ασθενέστερους πολίτες, αφού πολλαπλασιάζει τα παράβολα και την απασχόληση των δικηγόρων. Επομένως, ούτε ο μέσος πολίτης θα έχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη, ούτε ο μέσος δικηγόρος θα έχει πελάτες (άρθ. 423).

7. Μάρτυρας μπορεί να είναι και αυτός έχει συμφέρον από την θετική εξέλιξη της δίκης υπέρ εκείνου που καταθέτει. Ας πούμε ο Κοντομηνάς, που είναι μεγαλομέτοχος του «ΑΛΦΑ», μπορεί να είναι μάρτυρας υπέρ του καναλιού του, ή ο μεγαλομέτοχος τράπεζας υπέρ της (άρθ. 400). 

8. Προβλέπεται συνοπτική έξωση, ο ενοικιαστής (ιδιώτης ή επαγγελματίας) πετιέται στο δρόμο 20-30 μέρες μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης. Κυρίως επωφελούνται οι τράπεζες στις οποίες σύντομα θα ανήκουν τα περισσότερα ενοικιαζόμενα ακίνητα (άρθ. 615, 640).

9. Εργατικές – ασφαλιστικές διαφορές

Στις δίκες κατά των εργοδοτών, εκτός από το να παρεμβαίνουν, θα μπορούν να συμμετέχουν και ως διάδικοι επαγγελματικά σωματεία εργοδοτών και εργαζομένων, ασκώντας δικαιώματα (πχ ενστάσεις) υπέρ των μελών τους ή υπέρ της ερμηνείας κάποιας διάταξης που τους αφορά. Δηλαδή ο εργαζόμενος, που κατά κανόνα δεν έχει ή δεν ανήκει σε σωματείο, θα έρχεται αντιμέτωπος με το εργοδοτικό κατεστημένο, χωρίς να αποκλείεται το προληπτικό «στήσιμο» δικών ενόψει εργατικών διεκδικήσεων. Δαϋίδ εναντίον Γολιάθ (άρθ. 622).

Οι διαφορές των ασφαλισμένων με τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, που πρώτα λύνονταν από τα φορολογικά δικαστήρια, τώρα θα λύνονται από τους πολιτικούς δικαστές, με ταχύτατες διαδικασίες. Δεν έχει σημασία που οι δικαστές της πολιτικής δικαιοσύνης δεν είναι εκπαιδευμένοι στις συγκεκριμένες δίκες, αρκεί να ξεκαθαρίζεται «στα γρήγορα» και «στο πόδι» το χρέος του πολίτη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να κατασχεθεί εξίσου γρήγορα η περιουσία του πολίτη. Ούτε έχει σημασία που οι πολιτικοί δικαστές θα «λιώσουν» κάτω από το βάρος αυτών των πολυπληθών υποθέσεων (άρθ. 614). 

10. Επίσπευση έκδοσης δικαστικών αποφάσεων, δηλ. απώλεια περιουσών με συνοπτικές διαδικασίες

Οι αποφάσεις των ασφαλιστικών μέτρων θα εκδίδονται μέσα σε 48 ώρες από την εκδίκαση, με συνοπτική αιτιολογία. Έτσι, πριν το καταλάβει ο πολίτης, σε 3-4 μέρες θάχει χάσει το δικαίωμα πχ να «φρενάρει» με αναστολή την υποθήκευση ή την κατάσχεση του σπιτιού του για κάποιο δυσαπόδεικτο χρέος τράπεζας (ή ιδιώτη), ή την απώλεια κάποιου δικαιώματός του. Και κανείς δεν θα ευθύνεται για το χαμένο δίκιο του πολίτη, ούτε καν ο δικαστής που με το πιστόλι στον κρόταφο θα καλείται να βγάλει μια απόφαση, κι ας μην έχει καταλάβει καλά-καλά τι δικάζει. Είπαμε γρήγορα, όχι όμως κι έτσι (άρθ. 691 επ.).  

Με ασφαλιστικά μέτρα θα δικάζονται όχι μόνον γεννημένες απαιτήσεις, αλλά και όσες μέλλονται να γεννηθούν. Δηλαδή να γίνει πχ προληπτικά προσημείωση υποθήκης ή συντηρητικής κατάσχεσης ακινήτου του οφειλέτη, αν έχει μειωθεί το εισόδημά του και υπάρχει φόβος να μην μπορέσει στο μέλλον να πληρώνει την οφειλή του (άρθ. 682).

Το χειρότερο είναι ότι οι αποφάσεις των ασφαλιστικών μέτρων στη συνέχεια από προσωρινής ισχύος θα μπορούν να γίνουν τίτλος εκτέλεσης, δηλαδή οριστικές, με διαταγή πληρωμής, που είναι υπόθεση 2-3 μηνών, και να οδηγήσει σε κατάσχεση περιουσίας και πλειστηριασμό (άρθ. 693).  

Αν χάσει κάποιος στον πρώτο βαθμό την υπόθεσή του και κάνει έφεση, δεν ησυχάζει μέχρι να γίνει το εφετείο του, όπως πρώτα. Θα πρέπει να κάνει και ασφαλιστικά μέτρα αναστολής, για να μην εκτελεστεί η πρωτόδικη απόφαση. Και είπαμε. Ότι καταλάβει ο δικαστής, μέσα σε 48 ώρες θάχει κριθεί αν χάνει την περιουσία του ο πολίτης. Εννοείται ότι διπλασιάζεται το δικαστικό κόστος (άρθ. 521).

11. Ο Άρειος Πάγος θα ξεκουραστεί.

Προβλέπεται προδικαστικό στάδιο στο οποίο ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης μπορεί να προτείνει προφορικά σε τριμελές Συμβούλιο, που θα συνεδριάζει χωρίς τους διαδίκους, την απόρριψης της αναίρεσης, και να επιβάλλει ισχυρότατα κόστη στον ηττημένο, που ποτέ δεν θα μάθει γιατί έχασε την αναίρεση. Αν προσπαθήσει κάποιος να επαναφέρει την υπόθεση στο ακροατήριο, θα έχει πρόσθετα μεγάλα κόστη (άρθ. 571).

Δεν προβλέπεται αναίρεση σε εφετειακές αποφάσεις που αφορούν (κυρίως) σε άμυνα του πολίτη κατά απαιτήσεων τραπεζών. Σπουδαία νομικά ζητήματα θα μένουν άλυτα από τους εμπειρότερους της δικαιοσύνης, αφημένα στην κρίση των πρωτόβαθμων δικαστηρίων και των εφετείων, που μπορεί και να σφάλουν, συνθλιμμένοι από τόννους δικογραφιών (άρθ. 971).

12. «Επίθεση» στα κινητά αντικείμενα (και εκείνων μέσα στο σπίτι)

Μέχρι τώρα δεν μπορούσε να κατασχεθεί ένα πολύτιμο οικογενειακό κειμήλιο, η επίπλωση του σπιτιού, τα βιβλία, οι πίνακες ζωγραφικής, μουσικά όργανα, πολυτελή ενδύματα –γούνες-, κλπ. Από εδώ και πέρα κανένα κινητό αντικείμενο δεν θα εξαιρείται από την κατάσχεση (ούτε και το τυχόν ασφάλισμά του), εκτός από τα απολύτως απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη. Ο δικαστικός επιμελητής θα κρίνει ποια είδη εξαιρούνται και ποια όχι. Μπορεί να αμυνθεί ο οφειλέτης σχετικά με την κατηγορία που ανήκει κάθε κατασχόμενο αντικείμενο. Αλλά ελπίδα να γλιτώσουν έχουν μόνο τα «στοιχειώδη», δηλαδή τα ρούχα που φορά ο πολίτης (όχι οι γούνες), άντε και καμιά πρόχειρη αλλαξιά (άρθ. 953).

Από τη στιγμή που η τράπεζα θα κατασχέτει τα κινητά αντικείμενα του πολίτη, αυτός όχι μόνον ελάχιστα μέσα άμυνας θα έχει, αλλά παράλληλα, από εδώ και πέρα, πολλαπλασιάζονται οι δικαστικές δαπάνες άμυνάς του, αφού, αν χρωστά σε 4 τράπεζες, κάθε μία τράπεζα θα μπορεί πλέον να του επιβάλλει διαφορετική κατάσχεση στα κινητά και να κινεί διαφορετική διαδικασία πλειστηριασμού. Οπότε οι δαπάνες άμυνας του πολίτη θα τετραπλασιαστούν (άρθ. 958).

13. «Επίθεση» στα ακίνητα – Εκποίηση σε εξευτελιστικές τιμές

Τα κατεσχημένα ακίνητα θα εκπλειστηριάζονται με σύντομες διαδικασίες. Όλες οι προθεσμίες άμυνας του οφειλέτη περιορίζονται ασφυκτικά, με αποτέλεσμα ο οφειλέτης να μην προλαβαίνει να αντιδράσει. Δυό-τρείς μήνες αρκούν για να χάσει ο οφειλέτης το ακίνητό του αφού ούτε χρόνο θα έχει ούτε και οι οικονομικές συνθήκες του επιτρέπουν να βρεί τα οφειλόμενα. Πρώτα είχαμε ενάμισυ χρόνο περίπου, μέσα στον οποίο ο οφειλέτης μπορούσε να αμυνθεί μέχρι να διακανονίσει το χρέος του, αν ήταν προσωρινή η οικονομική του δυσχέρεια, και να αποφύγει τον πλειστηριασμό (άρθ. 954, 971 επ).

Προβλέπονται επισκέψεις των δικαστικών επιμελητών και υποψηφίων «αγοραστών» στο κατεσχημένο ακίνητο. Είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος συμπλοκών ή και χρήσης κάθε είδους βίας (άρθ. 995 παρ. 6).

Μπορούν να επιβληθούν στο ακίνητο περισσότερες κατασχέσεις από μία. Δηλαδή αν χρωστά σε 4 τράπεζες μπορούν να κατασχέσουν και οι 4, πράγμα που απαγορευόταν μέχρι πρότινος. Έτσι ο αποδυναμωμένος οικονομικά οφειλέτης θα διασπά την άμυνά του, και δεν θα μπορεί να προστατεύσει το ακίνητό του προβάλλοντας άμυνα (άρθ. 997 παρ. 5).

Τα ακίνητα θα εκποιούνται στην (ανύπαρκτη) εμπορική αξία τους, που θα την καθορίζει ο δικαστικός επιμελητής, και όχι στην αντικειμενική, όπως ίσχυε μέχρι τώρα (άρθ. 993).

Αν επαναληφθεί πολλές φορές ο πλειστηριασμός, όπως συνηθίζεται με συμπαιγνία των δανειστών, θα μειώνεται η αξία του ακινήτου. Κι έτσι, θα είναι πιο ακριβές οι καραμέλες στο περίπτερο απ΄ ότι ένα ακίνητο.

Το χειρότερο είναι ότι, επειδή η αξία του εκποιούμενη θα είναι χαμηλή, το χρέος δεν θα μειώνεται, με κίνδυνο να ξεπουληθούν πολλά ακίνητα  ενός οφειλέτη για ένα ασήμαντο χρέος. 

14. Αν ο οφειλέτης έχει χρέη και προς άλλους, εκτός εκείνου που του βγάζει «στο σφυρί» το ακίνητο (πχ τράπεζα), αυτοί (πχ εργαζόμενοι ή έμποροι) είναι ζήτημα αν θα το μάθουν για να ασκήσουν έγκαιρα τα δικαιώματά τους, δηλαδή να μοιραστούν το εκπλειστηρίασμα, γιατί τώρα πια πρέπει να αναγγείλουν την απαίτησή τους 5 μέρες πριν το πλειστηριασμό και μέσα σε 15 ημέρες μετά τον πλειστηριασμό, όπως ίσχυε, πράγμα που καθιστά σχεδόν αδύνατο να πληροφορηθεί έγκαιρα τον πλειστηριασμό από τις ειδικές υπηρεσίες ο πολίτης ή ο δικηγόρος του που θέλουν να μοιραστούν το εκπλειστηρίασμα με τις τράπεζες. Μόνον οι τράπεζες έχουν τέτοια μέσα και οργάνωση γι΄αυτές τις δουλειές, κι έτσι είναι οι μόνες που θα το μαθαίνουν έγκαιρα  (άρθ. 972). 

15. Η μερίδα του λέοντος στις Τράπεζες.

Οι εργαζόμενοι (και οι δικηγόροι) χάνουν το προνόμιο να ικανοποιηθούν πριν από όλους τους άλλους οφειλέτες του εργοδότη τους από το εκπλειστηρίασμα ακινήτου. Προηγούνται πλέον οι ενυπόθηκες τράπεζες, που παίρνουν το 65% των χρημάτων, ενώ οι εργαζόμενοι, το δημόσιο για οφειλή από ΦΠΑ και τα ασφαλιστικά ταμεία μοιράζονται ποσοστό 25% των υπόλοιπων χρημάτων. Δηλαδή ψίχουλα για τον εργαζόμενο που διεκδικεί απλήρωτους μισθούς ή και αποζημίωση. Ψίχουλα και για το δημόσιο ή και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα συμφέροντά τους, και κατ΄ επέκταση τα δικά μας ως πολιτών (άρθ. 975, 977).

Ένα-δύο μήνες μετά την εκπλειστηρίαση οι ενοικιαστές χάνουν την κατοικία ή το κατάστημά τους αν εκπλειστηριαστεί το ακίνητο που μισθώνουν και το ζητήσει ο υπερθεματιστής, που βασικά θα είναι οι τράπεζες και θα το ζητήσουν. Οι τράπεζες δεν έχουν ιδιαίτερο όφελος από την εκμίσθωση γιατί θα τους αυξήσει τα κόστη επίβλεψης. Ωφελούνται όμως από το να προσθέσουν το ακίνητο στο χαρτοφυλάκειο των εμπράγματων αξιών τους και να το «ρίξουν» στα χρηματιστήρια – ή πχ να το κατεδαφίσουν, αν σκοπεύσουν να «αξιοποιήσουν» μια ευρύτερη περιοχή- (άρθ. 997, 1009).

Με το προηγούμενο καθεστώς ο πλειστηριασμός λογιζόταν βασικά ως «πώληση» και ο υπερθεματιστής («αγοραστής») έπαιρνε τη θέση του ιδιοκτήτη, οπότε συνεχιζόταν η μίσθωση, εκτός κι αν δεν υπήρχε γραπτή συμφωνία μίσθωσης.

16. Προσωποκράτηση λόγω οφειλών

Αναβιώνει το δράμα της προσωποκράτησης οφειλετών (και εμπόρων), μέχρι 65 ετών, για χρέη, ποσού ανάλογου με τη διάταξη που το προβλέπει. Διατάσσεται υποχρεωτικά από το δικαστήριο όπου προβλέπεται από το νόμο, και δυνητικά από το δικαστήριο για αδικοπραξία (πχ για το αδίκημα ακάλυπτης επιταγής), εκτός και αν συντρέχει οικονομική αδυναμία του οφειλέτη (άρθ. 1047, 1049).

Εννοείται, ότι για να αποφύγει κάποιος την προσωπική κράτηση πρέπει να προσφύγει δικαστικά, που είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα έχει την οικονομική δυνατότητα να το πράξει.  

Και μαντέψτε που χρωστούν ΟΛΟΙ οι πολίτες και έμποροι. Στις τράπεζες βέβαια, που διαθέτουν τα μέσα και μπορούν να τρομοκρατούν τον πολίτη ΚΑΙ με την προσωποκράτησή του.

Η διάταξη αυτή επανέρχεται, παρότι είχε απενεργοποιηθεί με αποφάσεις των ανώτατων ελληνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων εδώ και χρόνια.

v   

Η συντριπτική πλειοψηφία του δικηγορικού κόσμου από τον Νοέμβριο του 2014 καταδίκασε με δημοψήφισμα το νομοθέτημα αυτό, ασκώντας δριμεία κριτική στον Πρόεδρο της Επιτροπής Αρεοπαγίτη Ι.Χαμηλοθώρη, στους τρείς Καθηγητές Νομικής, Γ. Ορφανό (σύμβουλο EUROBANK), Χ. Απαλλαγάκη (σύμβουλο ΠΕΙΡΑΙΩΣ), Στ. Σταματόπουλο, και τους τρείς δικηγόρους, Θεοδ. Σχινά, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Ι. Κουτσουλέλο, υπεύθυνου της Νομικής Υπηρεσίας του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, και Αντ. Βγόντζα, πρώην νομ.συμβούλου Α. Παπανδρέου, συντάκτες αυτού του νομικού τερατουργήματος, γιατί φαλκιδεύει δραματικά τα δικαιώματα εκείνων που οφείλουν στις τράπεζες και ρυθμίζει δυσμενώς τα δικαιώματα της μικρής και μεσαίας τάξης, καθώς και της μικρής ιδιοκτησίας.

Κυρίως γιατί η Επιτροπή αυτή προχώρησε στη σύνταξή του χωρίς να κάνει διάλογο με οποιαδήποτε επιστημονική Ένωση (Δικαστών, δικηγόρων, δικαστικών επιμελητών κλπ), γεγονός που εμβάλλει ζωηρές υποψίες για την κατά παραγγελία θέσπισή του.

Η προηγούμενη Κυβέρνηση (Σαμαρά), μπροστά στην έντονη πανελλαδική κινητοποίηση των δικηγόρων, δεν αποτόλμησε την ψήφιση του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Ήρθε όμως η νέα Κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) από τις 20-2-2015, με το μέηλ Βαρουφάκη, να δρομολογήσει και τελικά να ψηφίσει στις 23-7-2015 αυτό το τερατούργημα, αγνοώντας επιδεικτικά όσα προηγήθηκαν. 

Οι πολίτες και όλοι οι νομικοί (δικαστικοί, δικηγόροι, δικαστικοί επιμελητές συμβολαιογράφοι) οφείλουν να αγωνιστούν μέχρις εσχάτων ώστε να καταργηθεί ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας πριν από την 1-1-2016, που αρχίζει η λειτουργία αυτού το φονικού «όπλου», υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματά τους στη ζωή και την περιουσία τους.

Ευαγγελία Χαραλάμπους

Δικηγόρος Αθηνών
Μέλος του ΕΠΑΜ

Μέλος του Συνδυασμού Δ.Σ.Α

ΜΕΤΩΠΟ  ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗΣ  ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ